Związanie Sądu Cywilnego decyzjami i ustaleniami organów nadzoru budowlanego lub decyzjami organów samorządów zawodowych zawodów technicznych 

Dokonywanie oceny dowodów, czy też wywodzenie faktów, w oparciu o decyzje administracyjne zapadłe w postępowaniach prowadzonych na podstawie ustawy z dnia 15 grudnia 2000 r. o samorządach zawodowych architektów oraz inżynierów budownictwa i rozdziału 10  ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. Prawo budowlane jest niedopuszczalne z poniższych, zasadniczych powodów.

• Po pierwsze, dokonywanie takiej oceny godzi w zasadę bezpośredniości, statuowaną w art. art. 235 §1 in principio k.p.c. 

„Zasadę bezpośredniości, wynikającą z całokształtu przepisów kpc, można pojmować dwojako. Jako dyrektywę nakazującą sądowi dokonywanie ustaleń przy wykorzystaniu przede wszystkim dowodów pierwotnych, a unikaniu zastępowania dowodów pierwotnych pochodnymi. Dowód pierwotny tworzy tylko jedno ogniwo między organem prowadzącym postępowanie dowodowe a okolicznością stanowiącą przedmiot dowodu, zaś dowody pochodne są jednym z ogniw między organem prowadzącym postępowanie dowodowe a przedmiotem dowodu.” (Piaskowska Olga Maria (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Postępowanie procesowe. Komentarz aktualizowany Opublikowano: LEX/el. 2021, zob. też  Uchwała SN (7) z 23.03.1999 r., III CZP 59/98, OSNC 1999/7–8, poz. 124).

• Po drugie, decyzje są dokumentami, zatem podlegać ocenie mogą jedynie jako dokumenty urzędowe lub prywatne. W zakresie zaś mocy decyzji jako dokumentów urzędowych, stanowić mogę one jedynie dowód tego „co zostało w nich urzędowo zaświadczone” „w zakresie zleconych im przez ustawę zadań z dziedziny administracji publicznej” (art.. 244 §1 w zw. z §2 k.p.c.)

„Istnieje zasadnicza różnica pomiędzy sporządzaniem dokumentów urzędowych przez organy administracji publicznej (art. 244 § 1), muszą być one bowiem sporządzone „w zakresie ich działania”, a sporządzaniem dokumentów urzędowych przez podmioty określone w art. 244 § 2 – mogą je one sporządzać jedynie „w zakresie zleconych im przez ustawę zadań z dziedziny administracji publicznej”, a nie – jak w przypadku organów administracji publicznej – w zakresie ich działania (por. wyrok SN z 17.05.2000 r., I CKN 724/98, M. Praw. 2000/11, s. 713). Ma to takie znaczenie, iż każdy dokument pochodzący od organu administracji publicznej jest dokumentem urzędowym, o ile tylko mieści się w granicach kompetencji tego organu. Z kolei podmioty publiczne, o których mowa w § 2, mogą wystawiać dokumenty urzędowe tylko w obszarze zleconych im ustawowo zadań z zakresu administracji publicznej. Wszystkie pozostałe dokumenty pochodzące od tych osób stanowią dokumenty prywatne. Przykładowo jeżeli Stowarzyszenie Elektryków Polskich zaświadcza, że określony członek tego stowarzyszenia ma uprawnienia do zakładania i konserwacji sieci elektroenergetycznych średniego napięcia, to zaświadczenie to ma moc dokumentu urzędowego. Jeżeli natomiast to stowarzyszenie zaświadcza, że tenże członek zajmuje mieszkanie służbowe o powierzchni 56 m2, to zaświadczenie takie jest dokumentem prywatnym”. (Wiśniewski Tadeusz (red.), Kodeks postępowania cywilnego. Komentarz. Tom I. Artykuły 1–366).